Số liệu trên được đưa ra trong báo cáo diễn biến đầy sôi động của hoạt động mua bán sáp nhập (M&A) tại thị trường Việt Nam năm 2017 của Jones Lang LaSalle (JLL) Việt Nam. Không chỉ vậy, hiện có hàng trăm triệu USD đang chờ để đổ vào thị trường Việt Nam tại tất cả các phân khúc, từ nhà ở cho đến văn phòng, bán lẻ, khách sạn và cả khu công nghiệp.
Thị trường Tp.HCM trong năm 2017 đã chứng kiến một thương vụ lớn tại nhóm bất động sản phát triển đô thị mới. Đó là thương vụ hợp tác phát triển dự án Thủ Thiêm River Park giữa liên doanh Hongkong Land (HKL) và Công ty CP Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật Tp.HCM (CII) vào ngày 12/12/2017. Đánh dấu sự hợp tác thuộc nhóm bất động sản cao cấp và hạng sang.
Trong quý cuối năm 2017, CapitaLand cũng đã công bố mua lại thành công dự án căn hộ ở quận 4 có diện tích 1,45 ha với giá 53,5 triệu đôla Singapore (tương đương với 40 triệu USD). Với giao dịch này, CapitaLand đã nâng số lượng dự án nhà ở của mình tại Tp.HCM lên thành 9 và là dự án thứ 11 ở Việt Nam.
Công ty Bất động sản Trí Đức cũng đã mua lại thành công toàn bộ cổ phần trong dự án Vina Square của một quỹ đóng chuyên đầu tư vào địa ốc Việt Nam, do VinaCapital quản lý. Được biết, khu đất này nằm trên địa bàn quận 5, Tp.HCM, có diện tích là 3ha. Doanh nghiệp đã thu về khoản tiền mặt ròng có giá trị khoảng 41,2 triệu USD (gồm cả việc trả nợ vốn vay của cổ đông) từ thương vụ này. Dự án khi hoàn thành sẽ cung cấp hơn 1.000 căn hộ cùng các khu bán lẻ và văn phòng.
Hoạt động M&A bất động sản tăng đột biến trong năm 2017
với giao dịch chạm ngưỡng 1,5 tỷ USD. Ảnh: Lucas Nguyễn
Nhu cầu về văn phòng vẫn tiếp tục gia tăng tại khu trung tâm. Một khu đất thương mại nằm ở trung tâm kinh doanh của Tp.HCM đã được CapitaLand mua lại ngay trong tháng 1/2017 để phát triển tòa tháp văn phòng hạng A quốc tế đầu tiên tại Việt Nam. CapitaLand sẽ nắm giữ 100% cổ phần của khu đất rộng 0,6ha, dự kiến, tổng diện tích sàn là 106.000m2. Cùng với đó, 11.000 m2 văn phòng của khách sạn Le Me'ridien từ Công ty cổ phần Bất động sản Tiến Phước và Công ty TNHH 990 cũng đã được Mitsubishi mua lại.
Thị trường bất động sản trong năm qua đón nhận lượng các nhà đầu tư ngoại đạt mức kỷ lục, chủ yếu trong đó là các quỹ đầu tư tư nhân, muốn triển khai dòng vốn nhanh chóng, hiệu quả. Đáng chú ý nhất trong tất cả các giao dịch được thực hiện trong năm 2017 là sự thành lập liên doanh và hợp tác chiến lược giữa Warburg Pincus của Mỹ với Tổng Công ty Becamex IDC cùng phát triển dự án các kho hậu cần tiêu chuẩn quốc tế. Becamex được đại gia ngoại này chia sẻ kinh nghiệm thị trường vốn, hỗ trợ phát triển kinh doanh và mở rộng mạng lưới khách hàng toàn cầu.
Khẩu vị của nhà đầu tư ngoại cũng ngày càng đa dạng hơn. Bên cạnh phân khúc nhà ở vốn được xem là hấp dẫn nhất, các nhà đầu tư cũng đang có xu hướng dịch chuyển nguồn vốn sang thị trường bất động sản thương mại, tronng đó, chủ yếu tập trung vào các dự án văn phòng hạng A tại những nơi có vị thế đắc địa, có tiềm năng tăng trưởng tốt về cả giá trị vốn lẫn lợi suất đầu tư, với mức 7-8%.
So với các nước trong khu vực, giá thuê văn phòng tại Việt Nam ghi nhận cao hơn nhiều do sự thiếu hụt nguồn cung. Đây được xem là hiệu ứng tốt giúp kích cầu cho khối ngoại nhảy vào thị trường này. Cùng với đó, các dự án khách sạn cũng được nhà đầu tư ngoại thể hiện sự quan tâm đặc biệt.
Các phân khúc bất động sản tại Việt Nam nhìn chung đang hội tụ nhiều yếu tố đột biến tạo sức thu hút đối với các nhà đầu tư ngoại. Theo dự báo của JLL, hoạt động M&A tại Việt Nam trong năm 2018 có thể kỳ vọng đạt được mức kỷ lục mới.
Dù trong năm 2017 đã có những thương vụ và tổng giá trị M&A đạt con số hết sức ấn tượng, nhưng đơn vị này cho rằng, có không ít những rào cản vẫn còn tồn tại, trở thành chướng ngại vật ngăn cản quá trình mua bán sáp nhập của khối ngoại tại thị trường Việt.
Trong đó có thể kể đến việc tìm kiếm đất sạch cho các dự án nhà ở và thương mại của nhà đầu tư nước ngoài (đã hoàn tất pháp lý và sẵn sàng triển khai xây dựng). Song, trên thực tế ở nước ta có rất ít, thậm chí là hiếm những dự án đạt chuẩn đất sạch. Thủ tục bồi thường, giải phóng mặt bằng và hoàn tất thanh toán chi phí sử dụng đất chưa nhanh, quyền sử dụng đất, và kế hoạch phát triển dự án thường kéo dài. Đây cũng là điểm thách thức lớn cho khối ngoại.
Ngoài ra, sản phẩm của thị trường địa ốc Việt thiếu sự đa dạng, dự án có tiềm năng phát triển tốt, đáp ứng nhu cầu lớn của khối ngoại lại khá ít. Vẫn còn sự hạn chế trong khả năng tiếp cận các dự án. Vì vậy, thời gian để tìm hiểu, kết nối và xâm nhập thị trường Việt Nam của các nhà đầu tư nước ngoài thường mất khá nhiều.