Anh Nguyễn Mạnh Hòa mua một căn hộ chung cư ở Phú Nhuận hồi đầu năm 2017 theo hình thức trả góp. Anh được nhân viên kinh doanh bất động sản tư vấn, khoản vay sẽ được hưởng mức lãi suất thấp chỉ có 8,5%/năm trong 6 tháng đầu tiên. Sau đó, sẽ tùy vào tình hình của lãi suất ngân hàng cộng với biên độ 3,5%/năm nữa.
Nhưng anh Hòa không biết rằng khoản lãi suất thấp 8,5%/năm đó chỉ dành cho khoản giải ngân đầu tiên trong tổng số tiền mà ngân hàng cho vay trong tổng số 70% giá trị căn hộ. Khoản vay này cũng chỉ chiếm chưa đến 20% tổng số tiền mà ngân hàng cho vay. Còn các khoản vay tiếp theo đều có lãi suất ở mức trên 10%/năm.
Anh Hòa ngậm ngùi chia sẻ: "Tôi không có kinh nghiệm vay ngân hàng mua nhà nên không nghiên cứu kỹ. Lúc đầu tính ra mỗi tháng chỉ trả khoảng trên 20 triệu đồng/tháng một chút thì nay đã phải trả gần 30 triệu đồng/tháng nên quá khả năng của tôi. Nếu lãi suất thời gian tới mà tăng nữa thì rất khó khăn trong trả nợ ngân hàng vì thu nhập vẫn chưa được tăng lên".
|
|
| Lãi suất tăng cũng là mối đe dọa trực tiếp đến người mua nhà phải vay ngân hàng |
Lãi suất tăng luôn là vấn đề đau đầu của những người mua nhà, đặc biệt là với những người có thu nhập ổn định đã lên kế hoạch trả nợ trong dài hạn dựa vào nguồn thu nhập từ trước. Vì trong 3 năm qua, giá nhà đất đã tăng lên chóng mặt và thiết lập mặt bằng mới. Cụ thể, các dự án căn hộ tăng giá 30-60%, đất nền tăng giá 30-100% so với trước. Như vậy, người mua phải trả một số tiền lớn hơn nhiều so với trước để có được một căn hộ hay miếng đất xây nhà, trong khi cùng trong khoảng thời gian đó thu nhập từ lương tăng không đáng kể. Do vậy, nếu lãi suất tăng quá nhanh nhiều người mua nhà trả góp bằng cách thế chấp qua ngân hàng sẽ gặp khó khăn, thậm chí mất khả năng thanh toán.
Trên quy mô toàn cầu, lãi suất tăng cũng là mối đe dọa trực tiếp đến người mua nhà phải vay ngân hàng. Theo một báo cáo mới đây của HSBC có tên gọi "Tầm quan trọng của một mái ấm", 22% số người mua nhà cho biết họ sẽ khó khăn hoặc không có khả năng thanh toán nếu lãi suất tăng thêm 2%. Nếu lãi suất tăng 5% thì có đến 47% số người mua nhà gặp khó hoặc mất khả năng thanh toán.
Cuộc khảo sát của HSBC được thực hiện với sự tham gia của hơn 10.000 người ở 10 quốc gia cho thấy, 75% những người đang có khoản vay mua nhà chưa trải qua đợt tăng lãi suất nào từ lúc họ bắt đầu vay. Những người đang có khoản vay mua nhà cho hay, họ dành trung bình 38% tổng thu nhập hằng tháng để thanh toán cho khoản vay.
Trong các nước được khảo sát, Pháp có tỷ lệ cao nhất với 36% số người đang có khoản vay mua nhà cho biết họ sẽ gặp khó khăn nếu lãi suất khoản vay tăng 2%. Trong khi đó, Trung Quốc là nước có tỉ lệ thấp nhất với 13%. Nếu lãi suất khoản vay tăng 5% sẽ có gần 50% người mua nhà gặp khó khăn hoặc mất khả năng thanh toán, trong đó ở Pháp có tỉ lệ 57%, Singapore là 54%, Malaysia là 51% và Mexico là 51%. Vương quốc Anh cũng có đến 35% số người được khảo sát mất khả năng thanh toán nếu lãi suất tăng 5%.